Łuszczyca- jak skutecznie i prosto ją pokonać

W tłumaczeniu z języka greckiego słowo łuszczyca oznacza świerzb, który jest jednym z objawów choroby. Uważa się, że łuszczyca dotyka od 2 do 3% światowej populacji, w równym stopniu mężczyzn i kobiet. W zależności od stopnia zaostrzenia i umiejscowienia na ciele łuszczyca skórna może powodować trudności i zakłócać życie społeczne, przynosząc człowiekowi oprócz cierpień fizycznych znaczny dyskomfort psychiczny.

Łuszczyca (dawniej znana jako lepra, psora) jest przewlekłą, wieloczynnikową chorobą zapalną skóry, charakteryzującą się występowaniem gęstych, wyraźnie określonych, czerwonych, łuszczących się grudek o średnicy 1-2 mm, pokrytych srebrzystobiałymi łuskami.

Miejsca pojawiające się w różnych miejscach ciała, najczęściej na łokciach, kolanach i skórze głowy, są swędzące, podatne na dość szybki obwodowy rozrost i zrastanie się, tworząc blaszki. Płytki łuszczycowe odpowiadają nadmiernej i przyspieszonej odnowie najbardziej powierzchownej warstwy skóry – naskórka, do którego dodaje się reakcję zapalną wyjaśniającą zaczerwienienie, pęknięcia i swędzenie.

Choroba ma charakter przewlekły, rozwija się cyklicznie, nie jest zakaźna, nie przenosi się na inne osoby i u chorych objawia się różnie: u niektórych przebiegiem ciągłym, u innych okresami zaostrzeń i remisji.

Łuszczyca może wystąpić w każdym wieku, z dwoma bardziej specyficznymi szczytami patologii: w okresie dojrzewania (12-15 lat) i około pięćdziesięciu lat. Rzadko zdarzają się przypadki łuszczycy u dzieci, czasem nawet przed ukończeniem 2. roku życia.

W okresie klinicznych objawów dermatozy o tej etiologii wyróżnia się trzy etapy procesu:

Etap 1 – postępujący. Pojawienie się wielu nowych małych wysypek na skórze, obwodowy wzrost istniejących, umiarkowany świąd.
Etap 2 – stacjonarny. Ustaje erupcja nowych pierwiastków, zatrzymuje się ich obwodowy wzrost, powierzchnia wykwitów jest całkowicie pokryta łuskami, a wokół wykwitów pojawiają się blade paski skóry.
Etap 3 – regresja . Elementy wysypki stopniowo ustępują i znikają, zmniejsza się liczba łusek na ich powierzchni, a na ich miejscu pozostają plamy odbarwione – białaczka postłuszczycowa.
Zasięg choroby jest bardzo zróżnicowany u poszczególnych osób, a objawy mogą być bardzo nieprzyjemne, a nawet bolesne, szczególnie gdy zmiany pojawiają się na dłoniach, podeszwach stóp lub w fałdach skórnych.

W zależności od powiązania choroby z układem antygenów zgodności tkankowej wyróżnia się 2 typy łuszczycy:

Typ I – związany z antygenami HLA, rozpoznawany u 65% chorych, najczęściej młodych.
Typ II nie jest związany z antygenami i pojawia się w starszym wieku.
Klasyfikacja według objawów klinicznych:

➤ Płytka , zwana  także „wulgarna łuszczyca”

Najczęstsza forma, stanowiąca ponad 80% przypadków. Charakteryzuje się czerwonymi zmianami, które w wyniku stanu zapalnego unoszą się ponad powierzchnię skóry. Zwykle występuje na kolanach i łokciach, skórze głowy lub dolnej części pleców.

➤ Łuszczyca wysiękowa

Różni się od zwykłego wyraźnym wysiękiem, w wyniku czego na powierzchni grudek i płytek tworzą się luźne, wilgotne, chrupiące łuski o szaro-żółtawym kolorze. Może wystąpić swędzenie i pieczenie. Po usunięciu łusek z powierzchni grudek odsłonięta jest płacząca, krwawiąca powierzchnia.

➤ Łuszczyca odwrócona

Łuszczyca powierzchniowa zginacza lub łuszczyca odwrotna objawia się jaskrawoczerwonymi zmianami, które są gładkie i błyszczące. Charakteryzuje się występowaniem blaszek w fałdach skóry (w pachwinach, pod pachami, pod piersiami, na i pod pośladkami). Są to obszary, które również mogą ulec podrażnieniu w wyniku tarcia i/lub pocenia się.

➤ Łuszczyca łojotokowa

Występuje na skórze głowy i innych obszarach ciała, gdzie gruczoły łojowe są najbardziej aktywne: fałdach nosowo-wargowych i za uszami, pomiędzy łopatkami i na klatce piersiowej. Na głowie może pojawić się dużo łupieżu, który maskuje wysypkę. Czasami wysypka rozprzestrzenia się na czoło.

➤ Łuszczyca dłoniowo-podeszwowa

Wpływa na dłonie i podeszwy stóp. Wysypki z gęstymi dużymi łuskami, pęknięcia są możliwe na pogrubionej skórze. Często pojawia się u osób, których praca wiąże się z pracą fizyczną.

➤ Łuszczyca krostkowa

Występuje głównie u osób dorosłych i charakteryzuje się pojawieniem się białych pęcherzy z ropą (pochodzenia niezakaźnego). Skóra wokół tych pęcherzy może być czerwona. Same zmiany są zlokalizowane lub rozsiane po całej powierzchni ciała.

➤ Łuszczyca erytrodermiczna (postać uogólniona) lub erytrodermia łuszczycowa

Ma głównie charakter zapalny i dlatego często atakuje większą część powierzchni ciała. Rozległe zaczerwienienie skóry spowodowane jest odklejaniem się dużych łusek, co prowadzi do silnego bólu i dyskomfortu. U około 7% pacjentów tej postaci towarzyszy ból stawów z obrzękiem i sztywnością, co nazywa się łuszczycowym zapaleniem stawów.

➤ Łuszczyca artropatyczna

Oprócz wysypek pojawia się ból stawów (zwykle małych), a także sztywność i ograniczenie ruchów, obrzęk i deformacja. Ta forma może znacznie się rozwinąć i prowadzić do niepełnosprawności.

Według rodzaju wysypki:

▶ Punkt . W postaci małych pojedynczych wysypek.

▶ W kształcie kropli lub monety. Elementy wysypki są małe (poniżej 1 cm) i mają postać przebarwionych, małych zmian w kształcie łezek, często występujących na tułowiu, ramionach i nogach. Rzadka postać, najczęściej obserwowana u dzieci i młodzieży po zakażeniu paciorkowcami (najczęściej ból gardła lub zapalenie gardła).

▶ W kształcie pierścienia . W tym przypadku wysypka tworzy formacje w kształcie pierścienia, jaśniejsze w środku niż na obrzeżach.

Istnieją również formy zimowe, letnie i pozasezonowe łuszczycy.

Łuszczyca na skórze głowy (na skroniach) lub łuszczyca łojotokowa
Zajmuje 50% wszystkich przypadków tej choroby. Przejawia się na różne sposoby: w początkowej fazie w postaci małych białawych łuszczących się strupów, które w zaawansowanych przypadkach zamieniają się w grube płytki z dużymi łuskami. Proces może rozprzestrzeniać się od skóry głowy poniżej, a następnie pojawiają się wysypki na czole, tylnej części głowy i uszach.

Łuszczyca paznokci
Inna nazwa to onychia łuszczycowa. Występuje u około 7% pacjentów z łuszczycą. Płytka paznokcia staje się mętna i pokryta wieloma poprzecznymi i podłużnymi rowkami. W ciężkich przypadkach i przy braku leczenia paznokieć całkowicie złuszcza się bez możliwości wyzdrowienia.

Łuszczyca na rękach
Dotyczy dłoni, palców, przede wszystkim powierzchni tylnej i przestrzeni międzypalcowych. Czasami proces rozprzestrzenia się na dłonie, gdzie blaszki łuszczycowe wyglądają jak duże czerwone modzele z dużymi łuskami. Łuszczyca często występuje również na łokciach, na ich tylnej powierzchni.

Łuszczyca na nogach
Obraz kliniczny jest podobny do łuszczycy na rękach. Wpływa na stopy, łydki, powierzchnie prostowników, a czasami na podeszwy. Często zaczyna się w kolanach, a następnie rozprzestrzenia się na inne tkanki.

Łuszczyca na twarzy
Objawy tego podtypu choroby nie odbiegają od zwykłego obrazu klinicznego, jednak u osoby cierpiącej na nią powodują znacznie większy dyskomfort psychiczny, ponieważ nie można „ukryć” twarzy pod ubraniem. Na skórze czoła, policzków i brody tworzą się płytki. Mogą wystąpić u osób chorych na łuszczycę w odpowiedzi na stosowanie agresywnych lub niskiej jakości kosmetyków, urazy skóry, a także na skutek zwiększonej suchości skóry.

Łuszczyca na ciele
Jest to tak zwana łuszczyca wulgarna w klasycznej postaci, typ prosty, który atakuje cały organizm. Pojedyncze małe blaszki pojawiają się na brzuchu, klatce piersiowej, plecach, szyi i wpływają na nogi i ramiona. Ten typ patologii może przekształcić się w dowolną inną postać, zwiększając obszar zmian.

Łuszczyca narządów płciowych
Jest to rzadkie schorzenie, zlokalizowane w okolicy pachwin, na narządach płciowych i zawsze w połączeniu z wysypką na innych częściach ciała. Częściej dotyka mężczyzn (ogniska na głowie prącia). Ze względu na brak peelingu ten typ choroby jest czasami mylony z patologiami przenoszonymi drogą płciową (kiła), szczególnie jeśli wysypka łuszczycowa nie pojawiła się jeszcze na innych częściach ciała.

Pomimo tego, że choroba jest badana od wielu lat, nie udało się dotychczas ustalić jej dokładnych przyczyn. Uważa się, że na jego wystąpienie ma wpływ kilka czynników, w szczególności czynniki dziedziczne (genetyczne) i środowiskowe.

Stwierdzono, że prawie 40% pacjentów ma jednego lub więcej członków rodziny również chorych na łuszczycę. Jeśli jedno z dwojga rodziców jest dotknięte chorobą, ryzyko rozwoju choroby u dziecka waha się od 5 do 10%.

Najczęstsze teorie dotyczące występowania łuszczycy:

➠ genetyczne

➠ wirusowy

➠ neurogenny

➠ wrodzone (wady naczynkowe skóry)

➠ wymiana

➠ immunologiczny

Łuszczyca jest spowodowana reakcją immunologiczną flory bakteryjnej skóry, wywołaną czynnikami genetycznymi i epigenetycznymi. Zatem w rozwoju choroby biorą udział genetyka i mikroflora skóry. Podstawą pojawienia się wysypki łuszczycowej na skórze jest brak równowagi immunologicznej, gdy układ odpornościowy wykazuje agresję wobec tkanek skóry. Reakcje te stymulują zbyt szybką proliferację komórek warstwy rogowej (górnej) naskórka – keratynocytów (co 3-6 dni, a nie jak zwykle co 28, 30 dni). Ponieważ żywotność komórek skóry pozostaje taka sama, gromadzą się one i tworzą grube strupy.

Wystąpieniu choroby może sprzyjać stres fizyczny (infekcje, urazy, operacje, przyjmowanie leków itp.), jak i psychiczny (zmęczenie nerwowe, stany lękowe, stres itp.). Nie zostało to potwierdzone, ale zostało zauważył, że nasilenie objawów obserwowanych u pacjenta przez 20 tygodni było wyraźnie powiązane z niepokojącymi wydarzeniami w jego życiu i jego cierpieniem psychicznym. Zagrożone są także osoby z otyłością, cukrzycą typu 2, zespołem metabolicznym oraz osoby zakażone wirusem HIV.

Przyczyny zaostrzenia łuszczycy
Następujące czynniki powodują pojawienie się płytek u osób z wcześniej zdiagnozowaną łuszczycą:

✓ reakcja na jakiekolwiek leki, w tym lit, beta-blokery i leki przeciwmalaryczne;

✓ zmiany w metabolizmie enzymów, lipidów, białek lub węglowodanów;

✓ zaburzenia metabolizmu aminokwasów;

✓ zaburzenia endokrynologiczne (choroby tarczycy, cukrzyca);

✓ wysoki poziom stresu;

✓ zadrapania, skaleczenia lub ukąszenia owadów;

✓ oparzenie słoneczne;

✓ klimat zimny i suchy;

✓ narażenie na chemikalia;

✓ spożywanie alkoholu i palenie tytoniu;

✓ infekcja gardła lub dróg oddechowych (w przypadku łuszczycy kropelkowej) o charakterze paciorkowcowo-gronkowcowym i wirusowym;

✓ choroby zakaźne i alergiczne, przewlekłe ogniska infekcji (zapalenie zatok, zapalenie migdałków itp.).

Mechanizmem wyzwalającym rozwój łuszczycy u dzieci może być stres psycho-emocjonalny, wyraźne reakcje wegetatywno-neurotyczne w wyniku strachu.

Objawy łuszczycy
Objawy łuszczycy zależą od postaci choroby i są wizualnie wyrażane przez następujące objawy:

➦  wypukłe czerwone plamy ze srebrzystymi lub białymi łuskami

➦  deformacja paznokci i ich rozwarstwienie

➦  złuszczanie martwych komórek naskórka

➦  pojawienie się pęknięć na skórze powodujących dyskomfort

➦  powstawanie pęcherzy na stopach i dłoniach

Jednak blaszki na ciele to tylko „czubek góry lodowej”, ponieważ dotyczy to wielu układów organizmu, przede wszystkim ścięgien, stawów i kręgosłupa.

Często choroba atakuje tarczycę, nerki i wątrobę. W takim przypadku pacjenci mogą skarżyć się na chroniczne zmęczenie, ciągłe osłabienie i depresję.

Niektóre formy łuszczycy, takie jak erytrodermia łuszczycowa, mogą prowadzić do odwarstwiania się skóry, co osłabia funkcję barierową skóry właściwej i upośledza zdolność organizmu do regulowania temperatury.

Rozpoznanie łuszczycy jest zazwyczaj proste i opiera się na charakterystycznym wyglądzie skóry. Nie ma specjalnych procedur diagnostycznych ani badań krwi, które pozwoliłyby stwierdzić, czy masz łuszczycę.

Dermatolog stawia diagnozę na podstawie objawów triady łuszczycowej:

– zjawisko plam stearynowych (biała lub żółta skorupa) – podczas zdrapywania grudki zwiększa się liczba łusek, a powierzchnia zaczyna przypominać kroplę zamrożonej stearyny.

– zjawisko końcowego filmu – przy dalszym zdrapywaniu płytki nazębnej pojawia się film

– „Krwawa rosa Aushpitz-Polotebnov” – łatwość krwawienia kroplowego podczas zeskrobywania łusek.

Dodatkowo charakterystyczne są wgłębione kropki na paznokciach. Badania (badania reumatyczne, badania poziomu cukru we krwi itp.) wykonuje się w celu wykrycia obecności innych nieprawidłowości w organizmie. W wyjątkowych przypadkach może być wymagana biopsja skóry.

Jednak w stadium postępującym i w ciężkich przypadkach można wykryć nieprawidłowości w badaniach krwi, potwierdzając obecność aktywnego procesu zapalnego, autoimmunologicznego, reumatycznego (zwiększone miano czynnika reumatoidalnego, białka ostrej fazy, leukocytoza, zwiększone ESR itp.) , a także zaburzenia endokrynologiczne i biochemiczne.

Leczenie łuszczycy – czy istnieją lekarstwa?
Rockefeller obiecał Nagrodę Nobla każdemu, kto znajdzie lekarstwo na łuszczycę. Niestety, obecnie nie można wyleczyć łuszczycy, ale całkiem możliwe jest kontrolowanie choroby, a nawet osiągnięcie długich okresów remisji. Stosowanie skutecznych leków może nasilić fazę regresyjną i zmniejszyć nasilenie objawów w okresach zaostrzeń.

Leczenie łuszczycy zależy od rozległości wyrostka skórnego, jego stadium, postaci klinicznej, częstości nawrotów, wieku pacjenta, obecności chorób współistniejących i innych czynników. Najczęściej terapię rozpoczyna się od stosowania miejscowych kremów i maści nakładanych na płytki. We wszystkich przypadkach przydatne mogą być środki nawilżające lub emolienty do skóry wrażliwej, aby zmniejszyć swędzenie i nawilżyć skórę, która stała się sucha z powodu choroby i częstego stosowania kremów leczniczych. Istnieją również płyny kortykosteroidowe, a nawet szampony na zmiany skórne.

Główne zabiegi obejmują:

✦ leki do użytku zewnętrznego i wewnętrznego (kortykosteroidy, hepatoprotektory, syntetyczne retinoidy, leki hormonalne i uspokajające, naftalan, induktory interferonu itp.)

✦ terapia witaminowa (retinol, rutyna, kwas askorbinowy , witaminy z grupy B , biotyna itp.)

✦ Terapia gliną i błotem

✦ balneoterapia (kąpiele lecznicze)

✦ karboksyterapia

✦ terapia dietetyczna.

 

Do najskuteczniejszych nowoczesnych metod leczenia łuszczycy zalicza się:

➤ Fototerapia lub fototerapia

Polega na ekspozycji skóry na promienie ultrafioletowe (UVB lub UVA) za pomocą tzw. psorolampy. Stosuje się go w przypadku, gdy łuszczyca zajmuje dużą część ciała lub ma częste zaostrzenia. Promienie ultrafioletowe spowalniają proliferację komórek i łagodzą stany zapalne. Krótkoterminowe ryzyko terapii PUVA jest niewielkie, ale w dłuższej perspektywie nieznacznie zwiększa ryzyko raka skóry. W leczeniu umiarkowanej do ciężkiej łuszczycy wymaganych jest kilka sesji tygodniowo przez około 6 tygodni z rzędu.

➤ Leki immunosupresyjne

Zmniejszają aktywność układu odpornościowego i są dość skuteczne, ale stosowane są w krótkich fazach leczenia ze względu na istotne skutki uboczne (uszkodzenie wątroby i nerek, zwiększone ryzyko infekcji). Bezpieczniejsze są leki nowej generacji, takie jak ustekinumab, czyli ludzkie przeciwciało działające na kluczowy ogniwo w rozwoju łuszczycy. Blokuje interleukiny, limfocyty, przerywa patologiczne błędne koło działania autoimmunologicznego w głębokich warstwach skóry, nie powodując przy tym poważnych skutków ubocznych.

➤ Krioterapia

Polega na ogólnym lub miejscowym ochłodzeniu skóry i błon śluzowych, w wyniku czego następuje redystrybucja krwi pomiędzy naczyniami głębokimi i powierzchownymi oraz odpływ limfy z tkanek. Uruchamiają się wewnętrzne mechanizmy regulujące przepływ krwi, poprawia się odżywienie tkanki kostnej i chrzęstnej, zachodzą specyficzne procesy biochemiczne i fizyczne. Podczas stosowania tej metody odnotowuje się działanie przeciwbólowe, relaksujące i obkurczające. Krioterapia miejscowa ma większy wpływ na skórne objawy łuszczycy, natomiast krioterapia ogólna wpływa na głęboką regulację i normalizuje metabolizm.

➤ Plazmafereza

Służy do usuwania zniszczonych komórek i toksycznych produktów zapalnych z krwioobiegu. W tym przypadku limfocyty są izolowane z krwi, następnie poddawane napromienianiu w specjalnym systemie, po czym elementy komórkowe wracają do krwioobiegu. Skuteczność takiej terapii wiąże się z przywróceniem procesów samoregulacji, reakcji immunologicznych i przystosowaniem organizmu do warunków zewnętrznych.

➤ Terapia ozonem

Polega na dożylnym podaniu ozonowanego roztworu soli fizjologicznej. Ozon ma działanie detoksykujące, przeciwzapalne, immunomodulujące i przeciwutleniające. Ponadto metoda jest łatwa w użyciu, dostępna i dobrze tolerowana.

➤ Terapia ciepłem i ultradźwiękami

Stosowany do rozluźniania mięśni oraz zwalczania bólu i stanów zapalnych. Ukierunkowana fizjoterapia może wzmocnić struktury okołostawowe, szczególnie w okolicy kolana, biodra i kręgosłupa.

➤ Relaks i radzenie sobie ze stresem

Wiadomo, że silny stres odgrywa rolę w wywoływaniu lub zaostrzaniu nawrotów łuszczycy. Technika szybkiej medytacji oparta na słuchaniu instrukcji nagranych na taśmach audio spowodowała znacznie szybsze gojenie, jak wykazały badania 37 osób poddawanych fototerapii z powodu łuszczycy. Ćwiczenia oddechowe, medytacja, wizualizacja i inne techniki pomogą Ci się zrelaksować.

➤ Leki doustne

W przypadku bardziej rozległych i ciężkich postaci łuszczycy leki są przepisywane doustnie lub w formie zastrzyków.

➤ Hipnoterapia

Terapeutyczny wpływ hipnoterapii na choroby skóry został potwierdzony w kilku badaniach wstępnych. Stwierdzono, że problemy skórne można leczyć za pomocą sugestii przekazywanych poprzez hipnozę.

➤ Interwencja chirurgiczna

Może być konieczne w przypadku ciężkich stanów zapalnych, których nie można już leczyć farmakologicznie, a także w przypadku uszkodzonych stawów. Chirurg może usunąć zmienioną zapalnie torebkę stawową (synowektomia) i zainstalować endoprotezę stawu. W rzadkich przypadkach konieczne jest zablokowanie kręgosłupa w obszarze dotkniętych kręgów szyjnych.

Czy występują powikłania łuszczycy?
Łuszczyca jest niebezpieczna ze względu na powikłania. Nieleczona choroba postępuje w postaci dość nieprzewidywalnych i bardzo zmiennych ognisk. Objawy utrzymują się zwykle od 3 do 4 miesięcy, następnie mogą ustąpić na kilka miesięcy lub nawet lat (etap regresji) i w większości przypadków pojawiają się ponownie.

Osoby z umiarkowaną lub ciężką łuszczycą cierpią na stres, lęk, samotność, utratę poczucia własnej wartości, a nawet depresję. Ustalono, że u chorych na łuszczycę często występują choroby układu krążenia, zespół metaboliczny i otyłość.

Niekorzystne skutki łuszczycy:

✓ łuszczyca pachwinowa prowadząca do zaburzeń seksualnych

✓ u pacjentek w ciąży istnieje ryzyko spowolnienia lub zatrzymania wewnątrzmacicznego rozwoju płodu

✓ erytrodermia łuszczycowa, charakteryzująca się zaburzeniami snu, swędzeniem skóry, gorączką, wypadaniem włosów i poważnym uszkodzeniem płytki paznokciowej.

Łuszczyca to nie tylko choroba skóry. W niektórych przypadkach (około 30%) jest powikłany uszkodzeniem stawów kończyn, palców czy kręgosłupa. Nazywa się to łuszczycowym zapaleniem stawów i może wystąpić bardzo szybko lub z opóźnieniem, ale jest nieprzewidywalne.

Nie jest znany sposób zapobiegania łuszczycy. Można jednak zmniejszyć częstotliwość i intensywność zaostrzeń, a także nasilenie objawów. Oprócz dokładnego przestrzegania przepisanego leczenia, należy zwrócić uwagę na czynniki wywołujące zaostrzenie i starać się ich unikać.

Oto kilka ogólnych wskazówek:

✦ zapewniają stałą i obowiązkową pielęgnację skóry

✦ monitoruj swoją dietę

✦ spożycie alkoholu należy znacznie ograniczyć, jeśli nie całkowicie wyeliminować;

✦ nie pal: kilka badań wyraźnie wykazało, że nasilenie łuszczycy zależy od liczby wypalonych papierosów;

✦ schudnąć: niektórzy pacjenci zauważają, że ich choroba znacznie poprawia się po niewielkiej utracie wagi;

✦ Znajdź rozwiązania pozwalające lepiej radzić sobie ze stresem, w tym psychoterapię.

Jak dbać o skórę – metody profilaktyczne
Wskazówki dotyczące pielęgnacji płytek łuszczycowych:

► W przypadku ekspozycji na słońce należy wcześniej zastosować odpowiedni filtr przeciwsłoneczny (min. SPF 15) (krótka i regularna ekspozycja na słońce może złagodzić atak łuszczycy).

► Codziennie kąp się, aby pomóc w naturalnym odklejeniu się płytki nazębnej.

► Do wody dodaj olejek do kąpieli, płatki owsiane koloidalne lub sól Epsom i mocz w niej przez co najmniej 15 minut.

► Unikaj zbyt gorącej wody.

► Używaj łagodnego mydła.

► Nie używaj drażniących kosmetyków, np. zawierających alkohol.

► Po kąpieli lub prysznicu nałóż krem ​​nawilżający na jeszcze wilgotną skórę (szczególnie ważne zimą).

► Unikaj drapania i pocierania dotkniętych obszarów.

► W razie potrzeby owiń skórę folią na noc po nałożeniu kremu lub maści zmiękczającej.

Dieta i styl życia – co zmienić?

Amerykański specjalista od łuszczycy Andrew Weil zaleca, aby jego pacjenci preferowali dietę o działaniu przeciwzapalnym. Zawiera wiele owoców i warzyw, tłuszcze roślinne, a także produkty pełnoziarniste i produkty mleczne. W urozmaiconym menu nie może zabraknąć oleju rybnego i kwasów omega-3 , które korzystnie wpływają na stany zapalne stawów.

Należy ograniczyć spożycie tłuszczów zwierzęcych, a także węglowodanów szybkich (słodycze, wypieki, białe pieczywo). Wskazane jest przestrzeganie dni postu 1-2 razy w tygodniu.

Kilka badań wykazało związek między łuszczycą a nietolerancją glutenu. Dlatego dieta bezglutenowa może złagodzić objawy u osób dotkniętych tą chorobą.

Biorąc pod uwagę, że alkohol i palenie nasilają objawy stawowe i skórne, należy porzucić te złe nawyki.

U osób chorych na łuszczycę zaleca się uprawianie sportu. Ćwiczenia pomagają zapobiegać sztywności stawów i utrzymywać masę mięśniową. Regularne ćwiczenia pomagają poprawić metabolizm i utratę wagi, ponieważ wiadomo, że otyłość jest jedną z przyczyn łuszczycy.

Psychosomatyka odgrywa znaczącą rolę w zaostrzeniu choroby, dlatego należy pozbyć się „nerwów”: wyeliminować przyczyny, które je powodują, zastosować różne metody relaksu i łagodzenia stresu.

Kiedy należy udać się do lekarza?
Jeśli nie masz jeszcze potwierdzonej diagnozy łuszczycy, powinieneś zgłosić się do dermatologa, jeśli występują u Ciebie następujące objawy:

zaczerwienienie i swędzenie skóry
łuszczenie się skóry
pojawienie się blaszek podobnych do blaszek łuszczycowych na różnych częściach ciała.
Łuszczyca jest chorobą ogólnoustrojową, która atakuje nie tylko skórę i paznokcie. Długotrwały przebieg choroby obejmujący dużą powierzchnię skóry może narazić na ryzyko stawy i narządy wewnętrzne: serce, naczynia krwionośne, wątrobę, nerki, płuca, narządy wzroku i trawienia. Może wpływać na układ hormonalny i odpornościowy, procesy metaboliczne. Szczególnie wysokie jest prawdopodobieństwo wystąpienia artropatii łuszczycowej obejmującej stawy rąk, nóg i kręgosłupa.

Jeżeli przebieg choroby staje się skomplikowany, dermatolog może skierować pacjenta do wyspecjalizowanych specjalistów w celu sprawdzenia stanu narządów i układów organizmu (kardiolog, immunolog, endokrynolog, gastroenterolog, neurolog, nefrolog).

Jeśli choroba nasila się pod wpływem stresu i napięcia nerwowego, może być konieczna pomoc psychoterapeuty. Dodatkowo taki specjalista pomaga pozbyć się kompleksów powstałych na skutek nieestetycznego wyglądu płytek. Jest to szczególnie prawdziwe w leczeniu łuszczycy u dzieci i młodzieży.

Łuszczyca i zapalenie stawów
Łuszczycowe zapalenie stawów (PA) jest przewlekłą, postępującą chorobą ogólnoustrojową związaną z łuszczycą. Należy do grupy spondyloartropatii – przewlekłych chorób zapalnych kręgosłupa i stawów. Pacjenci cierpią zarówno na bolesne stany zapalne stawów czy kręgosłupa, jak i patologiczne zmiany na skórze czy paznokciach (łuszczyca). U 15% osób chorych na łuszczycę rozwija się łuszczycowe zapalenie stawów.

Przyczyny łuszczycowego zapalenia stawów nie są znane. Jako czynniki wyzwalające wymienia się infekcje bakteryjne lub wirusowe. Pewną rolę mogą również odgrywać predyspozycje genetyczne.

Łuszczycowe zapalenie stawów łączy objawy łuszczycy skóry i łuszczycy paznokci z przewlekłym stanem zapalnym stawów, ścięgien i kręgosłupa. U 10% pacjentów objawy ze strony stawów lub kręgosłupa pojawiają się jeszcze przed zmianami skórnymi, które mogą być niezauważalne i dotyczyć jedynie skóry głowy lub bruzd pośladkowych. Nie ustalono związku pomiędzy ciężkością łuszczycy a stopniem uszkodzeń stawów i kręgosłupa.

Trudność w postawieniu pełnej diagnozy łuszczycowego zapalenia stawów polega na tym, że łączy się w sobie chorobę skóry i uszkodzenie stawów. W idealnym przypadku w diagnostyce powinni zaangażować się lekarze obu specjalności, pracujący nad jak najwcześniejszym rozpoznaniem objawów każdego z dwóch schorzeń.

Szacuje się, że wiele przypadków łuszczycowego zapalenia stawów u osób chorych na łuszczycę pozostaje niezdiagnozowanych. Łuszczycowego zapalenia stawów nie ma lekarstwa. Jednak nowe leki mogą ograniczyć większość objawów skórnych i stawów oraz zapobiec erozji stawów. Jeśli dotkniętych jest wiele stawów, zwykle stosuje się podstawowe leczenie. Ingerując w niektóre procesy układu odpornościowego, mogą spowolnić postęp zapalenia stawów i zapobiec erozji stawów. Działają głównie na stany zapalne stawów rąk, łokci, kolan i stóp, a także zapalenie ścięgien.

Wiele podstawowych zabiegów daje również dobre rezultaty w przypadku objawów skórnych (łuszczyca), ale niestety są prawie nieskuteczne w przypadku stanów zapalnych kręgosłupa. W przypadku ciężkich postaci łuszczycowego zapalenia stawów, gdy tradycyjne metody leczenia modyfikującego przebieg choroby są nieskuteczne, stosuje się bioterapię.

Reprezentuje nową generację terapii modyfikujących przebieg choroby, wykorzystujących kosztownie produkowane białka pochodzące z genetycznie zmodyfikowanych zwierząt lub roślin.

Bioterapia szczególnie wpływa na układ odpornościowy, w przypadku łuszczycowego zapalenia stawów (i innych postaci zapalenia stawów kręgosłupa) działa przeciwzapalnie na stawy, ścięgna, kręgosłup i skórę i jest zwykle dobrze tolerowana.

Wnioski
Łuszczyca jest chorobą przewlekłą, uważaną za nieuleczalną, dlatego nigdy nie można mieć pewności, że nawroty choroby nie wrócą. Niemniej jednak należy walczyć z chorobą. Skuteczne złagodzenie zaostrzeń i wydłużenie okresu remisji można uzyskać za pomocą środków zewnętrznych aplikowanych na zmiany chorobowe. W bardziej skomplikowanych przypadkach należy zastosować inne znane opcje leczenia. Celem jest zmniejszenie rozmiaru blaszek i spowolnienie postępu choroby.

Aneta Rachwał_Adamczyk