Bluszcz pospolity w medycynie rosyjskiej – przepisy
Czarująca dla mnie roślina, rzec można zioło zdrowia, ale i śmierci. Niegdyś, dla naszych przodków oznaczał życie wieczne – poprzez to, że przez cały rok ma zielone liście, które nie opadają, bluszcz może żyć setki lat. Przyjaźń i wierność – roślina czepna to symbol silnych powiązań i lojalności. Płodność i wzrost – bluszcz wzrasta cały czas, rozwija się i jest łatwy w rozmnażaniu. W kulturze Sławian służył również jako roślina ozdobna i lecznicza, a współczesne odkrycia powinny sprawić, by ponownie zainteresować się tym magicznym pnączem.
W medycynie oficjalnej bluszcz nie jest stosowany w postaci wywarów i naparów, lecz wyciągi z niego są wykorzystywane w przemyśle farmaceutycznym niektórych krajów do produkcji leków.
Dobroczynne właściwości bluszczu (szczególnie wysoka zawartość jodu) są wykorzystywane w celach leczniczych w homeopatii. W ostatnim czasie pojawiły się różne preparaty homeopatyczne na bazie bluszczu, które zalecane są na kaszel, zapalenie oskrzeli, astmę, krztusiec, zwłaszcza u dzieci. Lek homeopatyczny „Hedera helix” jest niezwykle popularny i szeroko stosowany przy nadczynności tarczycy (w wysokich rozcieńczeniach), skrofulozie i nieżycie błon śluzowych, szczególnie w okolicy zatok przynosowych (w niskich rozcieńczeniach). W homeopatii bluszcz bywa stosowany w leczeniu chorób żołądka, pęcherzyka żółciowego i wątroby, reumatyzmu i dny moczanowej.
Bułgarscy dermatolodzy zalecają robienie okładów na odciski ze świeżych, rozgniecionych liści bluszczu pospolitego. W Niemczech bluszcz stosowany jest w leczeniu nieżytu dróg oddechowych i przewlekłych chorób zapalnych oskrzeli. W Gruzji bluszcz wchodzi w skład preparatu leczniczego „Majuni”, stosowanego w leczeniu wrzodów żołądka i dwunastnicy.
Wyciąg z liści bluszczu jest lekiem ziołowym o działaniu mukolitycznym, rozkurczowym i wykrztuśnym. Na jego bazie produkuje się wiele preparatów galenowych, mianowicie syropy (Gedelix, Pectolvan, Prospan) i krople (Bronchipret, Gedelix) na kaszel, przeznaczone także dla dzieci. Zaletą tych leków jest ich naturalny skład chemiczny, dość przyjemny smak i aromat.
Zastosowanie w medycynie ludowej
W medycynie ludowej w celach leczniczych wykorzystuje się przede wszystkim liście bluszczu pospolitego, zbierane w okresie kwitnienia. Napar z liści stosuje się przy zapaleniu oskrzeli, chorobach wątroby i dróg żółciowych. Odwar z gałęzi bluszczu stosowany jest jako środek wykrztuśny, a także na dnę moczanową i reumatyzm. Napar wodny z liści bluszczu stosuje się wewnętrznie w chorobach przewodu pokarmowego, krzywicy i gruźlicy płuc. Świeże, młode liście bluszczu są popularne w leczeniu ropnych ran, czyraków, oparzeń, a ich sok służy do przemywania wysypek skórnych i zapalenia skóry głowy. Do łagodzenia obrzęków stosuje się papkę z liści bluszczu. Wywar z liści bluszczu stosuje się także na grzybicę skóry głowy, wszawicę, świerzb, a także na wzmocnienie włosów i przeciw łupieżowi. Aby pozbyć się brodawek, ludzie codziennie robią okłady z liści bluszczu. Po długotrwałych, poważnych chorobach, uzdrowiciele ludowi zalecają bluszcz jako środek tonizujący i orzeźwiający.
W niemieckiej medycynie ludowej napar z liści bluszczu stosowany jest w leczeniu reumatyzmu, kamieni nerkowych, żółtaczki, chorób śledziony, wątroby i dny moczanowej. Bułgarska medycyna ludowa zaleca wywar z liści bluszczu na przewlekłe zapalenie oskrzeli i kaszel; zewnętrznie wywar stosuje się również do irygacji narządów płciowych przy upławach.
Bluszcz budzi wiele wątpliwości jeśli chodzi o swoje właściwości. Z jednej strony jest uznawany za roślinę leczniczą, z drugiej strony współczesna medycyna ostrzega przed jego samodzielnym stosowaniu. W publikacjach profesjonalnych możemy znaleźć opinię, że bezpieczne jest stosowanie tylko preparatów gotowych dostępnych w aptekach. Dlaczego? Bluszcz pospolity zawiera m.in. saponiny, związki chemiczne należących do glikozydów, które w większych dawkach są trujące. Znajdują się one we wszystkich częściach rośliny, chociaż najczęściej przyczyną zatrucia są jego jagody, pewnie dlatego, że przypominają jadalne owoce, może więc dojść do pomyłki. Na szczęście, aby doszło do zatrucia, trzeba by zjeść dużą ich ilość, a są niesmaczne i bardzo gorzkie, dlatego do takich przypadków dochodzi bardzo rzadko.
Jak powiedział niegdyś ojciec medycyny nowożytnej, Paracelsus: tylko dawka czyni truciznę. Bluszcz w określonych okolicznościach wykazywać będzie korzystny wpływ na zdrowie człowieka, więc warto z niego korzystać, korzystajmy więc z rozwagą i umiarem, a jeśli nie jesteśmy pewni poradźmy się osoby kompetentnej, która ma odpowiednią wiedzę i doświadczenie w stosowaniu danego ziela.
Preparaty z bluszczu znalazły zastosowanie w leczeniu stanów zapalnych i zakażeń górnych dróg oddechowych i oskrzeli, astmy i krztuśca. Hamują rozwój drożdżaków, bakterii i wirusów. Łagodzą kaszel, zapobiegają infekcjom grzybowym w przebiegu nieżytu układu oddechowego. Działają immunostymulująco.
Stosowany w kosmetykach zapobiega powstawaniu cellulitis i poprawia sprężystość skóry.
Rosyjscy zielarze zalecają sproszkowane ziele bluszczu zażywać 100 mg 4 razy dziennie, wymieszać z miodem lub podawać z gorącym mlekiem i miodem.
Dodatkowym atutem bluszczu jest jego niesamowita zdolność fitoremediacji, czyli oczyszczania powietrza. Według badań NASA bluszcz należy do dziesięciu najlepiej oczyszczających powietrze roślin na świecie. Dotyczy to takich toksyn jak benzen, formaldehyd, ksylen, toulen (metylobenzen). Naukowcy odkryli, że bluszcz potrafi oczyszczać również znajdujące się w pomieszczeniach cząstki pleśni czy odchodów w łazienkach.
Piorący bluszcz?
Otóż okazuje się, że tak. Dzięki zawartym saponinom, bluszcz doskonale nadaje się do prania zamiast proszku czy innych detergentów.
Jak prać w bluszczu? To proste narwij garść liści (należy używać tylko starych liści bluszczu, które mają bogaty ciemny kolor, młody jasnozielony nie będzie działał), porozrywaj liście na mniejsze kawałki. Włóż do woreczka przeznaczonego do prania, jeśli nie masz możesz użyć zwykłej skarpety i wrzuć do bębna, następnie uruchom pralkę i pozwól liściom bluszcza zrobić swoją magię. Do prania mocno zabrudzonych ubrań można dodać do pralki odrobinę sody oczyszczonej, a do płukania odrobinę octu. To chyba najbardziej ekologiczne i ekonomiczne pranie, prawda?
Przeciwwskazania do stosowania liści bluszczu . Przeciwwskazane w okresie ciąży i karmienia piersią, a także w przypadku krwioplucia.
Środki ostrożności przy stosowaniu liści bluszczu . Nie należy stosować łącznie z lekami przeciwkaszlowymi.
Tekst nie stanowi porady medycznej