ACHILLEA MILLEFOLIUM — KRWAWNIK POSPOLITY
Występowanie. Na półkuli półn. i płdn. w strefie klimatu umiarkowanego; w Polsce powszechnie na łąkach, poboczach dróg.
Surowce. Ziele krwawnika (zebrane w okresie kwitnienia) — Herod Millefolii; kwiat krwawnika — FIos Millefolii.
Główne związki. W zielu znajduje się olejek eteryczny do 0,33% (m.in. chamazulen, cineol, borneol, α i β-pinen), goryczowa substancja
achilleina, flawonoidy (m.in. glikozydy apigeniny i luteoliny), cholina, garbniki do 3%, kw. askorbowy, furanokumaryna, sole mineralne (m.in. duża ilość magnezu). Kwiaty zawierają 0,5% olejku eterycznego o takim samym składzie jak w zielu, ok. 0,3% choliny oraz flawonoidy.
Działanie.
Ziele krwawnika działa wielokierunkowo ze względu na obecność w nim różnorodnych związków. Stwierdzono, że zmniejsza lub hamuje
drobne krwawienia z uszkodzonych naczyń włosowatych w błonie śluzowej przewodu pokarmowego i płuc, a nawet z żylaków odbytu.
Obecność goryczki zwiększa wydzielanie soku żołądkowego, pobudza łaknienie, poprawia trawienie oraz przyswajanie składników pokarmów.
Ważne znaczenie ma działanie przeciwskurczowe na mięśnie gładkie jelit, dróg żółciowych i moczowych, wywołujące nieznacznie
zwiększenie przepływu żółci do dwunastnicy i ilości wydalanego moczu (flawonoidy) oraz ewentualne zniesienie bólu spowodowanego stanem skurczowym jelit (olejek eteryczny).
Wyciągi z surowca mają właściwości wiatropędne (carminativum), zwłaszcza u dzieci, młodzieży i osób starszych. Ponadto krwawnik działa przeciwzapalnie (obecność chamazulenu w olejku) i słabo bakteriostatycznie (garbniki, olejek) zarówno po podaniu doustnym, jak i zewnętrznie. Niektóre osoby są uczulone na krwawnik i reagują wysypką.
Kwiaty krwawnika są zbliżone składem do kwiatów rumianku i mają właściwości przeciwzapalne, hamują rozwój bakterii, zmniejszają przepuszczalność ścian włośniczek w błonach śluzowych przewodu pokarmowego oraz hamują uwalnianie histaminy.
Ze wzglądu na większą zawartość olejku eterycznego działają silniej spazmolitycznie niż ziele krwawnika na mięśnie gładkie jelit, przewodów
żółciowych i dróg moczowych. Natomiast jako stomachicum kwiaty krwawnika są mało wartościowe, a ich działanie przeciw-krwotoczne jest
znikome.
Zastosowanie. Ziele krwawnika jest stosowane w stanach nieżytowych przewodu pokarmowego, zwłaszcza gdy towarzyszą im
krwawienia, pomocniczo — w chorobie żołądka i jelit, nieznacznych krwawieniach, płucnych, żylakach odbytu. Także w przypadku skurczów
mięśni gładkich przewodów żółciowych, moczowodów, pęcherza oraz jelit, np. pomocniczo w nawykowym zaparciu, napadowych bólach
epigastrycznych. Ponadto jest wykorzystywane w przewlekłych zaburzeniach trawiennych, którym towarzyszą: brak łaknienia, wzdęcia,
odbijanie, nudności.
Zewnętrznie — w niektórych schorzeniach skórnych.
Kwiaty krwawnika stosuje się w stanach zapalnych jamy ustnej i gardła (płukanki), zapaleniu zatok bocznych nosa (przemywanie), upławach i świądzie sromu (irygacje, kompresy), owrzodzeniu żylakowym nóg (okłady), żylakach odbytu(nasiadówki), pęknięciach skóry, odmrozinie , otarciach naskórka, drobnych skaleczeniach, trądziku, wyprysku. Również używa się ich do kąpieli i maseczek kosmetycznych. Wyciągi z kwiatów stosuje się doustnie w nieżycie i stanach skurczowych jelit, zaburzeniach trawiennych.
Postacie leku. — 1 łyżka ziela na szklankę wody,
pić 2—3 razy dz. po 1/3—1⁄2 szklanki; również zewnętrznie w chorobach skórnych (okłady, przymoczki, irygacje, kompresy).
1⁄2 — 2/3 łyżki kwiatówna szklankę wody do użytku zewnętrznego (płukanka, kompres, okład, irygacja), natomiast doustnie najczęściej w zestawieniach z innymi ziołami.
Tekst nie jest poradą medyczną
Informacje zaczerpnięte” Ziołolecznictwo dla lekarzy” Ożarowski